Eeuwenlang heeft de mens ongebreideld gebruik gemaakt van de natuur. Het westerse christendom rechtvaardigde dit met de opvatting dat de mens centraal staat in de schepping en heerser is over de natuur. Dit mensgerichte wereldbeeld is zo vanzelfsprekend dat we er zelden bij stil staan.

Trees van Montfoort verwoordt in haar boek Groene theologie, dat er vanuit de Bijbel ook een andere kijk op de natuur mogelijk is: het is niet de mens die centraal staat maar Gods liefde voor heel de schepping. Wat betekent dat voor ons? Wat is onze bijbelse opdracht in deze tijd? De ecologische crisis vraagt om een herbezinning in denken, doen én geloven. Hoe kunnen wij daarin een bijdrage leveren vanuit onze eigen brede theologische traditie?

Hierover houdt Trees van Montfoort een lezing bij Nijkleaster.
Wanneer: zondag 26 januari
Inloop: vanaf 14.30 uur
Start lezing: 15.00 uur
Kosten: € 12,50

Inschrijven kan hier.

– Vrijdagavond: Ferbining op Freed (we beginnen met ‘zingen’ om 19.30)
– Zaterdag: Bezinningsdag van de gemeente Lankmeamert (besloten dag)
– Zondag: Viering met klein en groter (LYTS&grut) om 10.30

Zondag (26/1) om 10.30 in de kerk van Jorwert: een dienst voor kinderen en groter (LYTS&grut). Wij vertellen zondag het verhaal van Jezus die vissers roept. Vandaag de dag moet er ook veel uit zee gevist worden. Daarom vragen we de kinderen om een plastic fles mee te nemen. Mooie verbinding met het middagprogramma (groene theologie).

– Zondagmiddag: Lezing Groene Theologie door Trees van Montfoort en Auke Stremler.

Trees van Montfoort verwoordt in haar boek Groene theologie, dat er vanuit de Bijbel ook een andere kijk op de natuur mogelijk is: het is niet de mens die centraal staat maar Gods liefde voor heel de schepping. Wat betekent dat voor ons? Wat is onze bijbelse opdracht in deze tijd? De ecologische crisis vraagt om een herbezinning in denken, doen én geloven. Hoe kunnen wij daarin een bijdrage leveren vanuit onze eigen brede theologische traditie?
Biologisch boer Auke Stremler uit Jorwert reageert op het verhaal van Van Montfoort en zal vertellen over zijn eigen drijfveren om biologisch boer te zijn.
• Wanneer: zondag 26 januari
• Waar: kerk van Jorwert
• Inloop: vanaf 14.30 uur
• Start lezing: 15.00 uur
• Kosten: € 12,50
• Info en aanmelding: www.nijkleaster.frl

Cursus ‘Leauwe yn Fryslân’ nu ook voor een breed publiek aangeboden

De afgelopen jaren heeft de Stifting Krúspunt, in samen werking met Nijkleaster te Jorwert, een cursus aangeboden voor pastores en voorgangers: Leauwe yn Fryslân. Die cursus loopt nu alweer voor het vierde jaar. Het thema is, wat het christelijk geloof voor Fryslân betekent en betekend heeft, en andersom. Wat is het eigene van geloof en theologie in de Friese situatie? Aan de ene kant heb je geloof, kerk en Bijbel. Aan de andere kant zijn daar taal, landschap en geschiedenis. Wat doen die met elkaar? Deze vraag wordt op verschillende manieren uitgewerkt in de cursus ‘Leauwe yn Fryslân’.

De cursus wordt nu ook aangeboden voor een breed publiek in de vorm van een samenwerking tussen de Stifting Krúspunt en de Stichting Academie van Franeker, die zich beijvert om het academisch verleden van de stad Franeker te doen herleven.
Zie: https://www.academiefraneker.nl/cursus/leauwe-yn-fryslan/
Daar vindt u het volledige overzicht van de cursus (in het Nederlands en in het Fries). De zes cursusavonden worden gehouden op een maandag, te beginnen op 20 januari 2020, de laatste op 30 maart. De lezingen worden gegeven door Tytsje Hibma, Alex Riemersma, Hinne Wagenaar en Liuwe Westra. De kosten voor alle zes lezingen samen bedragen € 150.

Opgave is mogelijk op het mailadres info@academiefraneker.nl.

Voor vragen of nadere informatie kunt u bellen met Tytsje Hibma (0517-341859) of Liuwe Westra (06-30837586).

Van 6 tot 9 februari 2020 bezoekt Nijkleaster met een groep van maximaal vijftien mensen het klooster Koningshoeven in Berkel-Enschot. We leven een paar dagen mee op het ritme van de getijden, de gebedsmomenten van de monniken. Ook is er gelegenheid om te wandelen en met elkaar in gesprek te gaan. Er zijn nog plaatsen beschikbaar. Begeleiding: kleasterpastor ds. Saskia Leene. Ben je geïnteresseerd, mail dan voor meer informatie naar a.draaisma@nijkleaster.nl

01.01.2020 Kleasterochtend op woensdagmorgen (09.30-12.30)

03.01.2020 Ferbining op Freed (vrijdagavond)

We beginnen om 19.30 met mediteren.
19.30 – 20.15 Mediteren op Freed (€ 5)
20.30 – 21.00 Avondgebed
21.00: naar het café

MEDITEREN OP FREED Voor wie op zoek is naar meer
verstilling is er eens per twee weken een meditatiebijeenkomst
met eenvoudige lichaams- en ademhalingsoefeningen, begeleid door verschillende meditatiebegeleiders uit de kring van Nijkleaster.

05.01.2020 Viering met de gemeente Westerwert in Weidum (09.30) We vieren Nieuwjaar en Driekoningen op deze eerste zondag van het jaar. Waarom brachten de wijzen ‘Goud, Wierook en Mirre’ aan het kind? Wat breng jij?

Nijkleaster Programma Kerst en Oud&Nieuw (in samenwerking met de gemeente Westerwert)

Woensdag 18 dec.      Kleaster-ochtend bij Nijkleaster (09.30)

Vrijdag 20 dec. Géén Ferbining op Freed

Dinsdag 24 dec.           Kerstnachtdienst in Weidum (22.00)

Woensdag 25 dec.      Kerstviering bij Nijkleaster (09.30 – 10.15, ds. Saskia Leene)

Vrijdag 27 dec. Géén Ferbining op Freed

Zondag 29 dec.            Regio-oudejaarsviering in Jorwert (11.00, ds. Hinne Wagenaar)

Woensdag, 1 jan.         Kleaster-ochtend bij Nijkleaster (09.30)

Vrijdag 3 jan.                Ferbining op Freed (19.30 – 21.00): Meditatie – Avondgebed – Café

Zondag 5 jan.                Nijjierstsjinst yn Weidum (09.30, ds. Hinne Wagenaar)

Je kunt deze week meedoen aan de volgende Nijkleaster onderdelen die ons uitnodigen tot de innerlijke voorbereiding voor advent en kerst. Alle staan op diverse manieren in het teken van stilte, bezinning en verbinding:

Woensdag 11 december: kleasterochtend om 09.30 uur (ochtendgebed, koffie, kleaster-kuier, lunch)

Vrijdag 13 december: Ferbining op Freed om 19.30 uur (Zingen op Freed, avondgebed, ontmoeting in de herberg)

Zaterdag 14 december: Kleasterochtend op Zaterdag om 09.30 uur (ochtendgebed, koffie, kleaster-kuier, lunch)

Zondag 15 december: Kleasterviering op Zondag om 09.30 (voorganger: ds. Hinne Wagenaar. Muziek: Hindrik van der Meer)

Zaterdagavond 7 december werd kleasterpastor ds. Saskia Leene geïnterviewd door Elsbeth Gruteke in het programma Onderweg (NPO 5, 22.00 – 23.00 uur). In het programma Onderweg komt elke week een inspirerend mens aan het woord over zijn/haar leven en passie.

Je kunt het programma hier terugluisteren:

Dit weekend zijn er de volgende bijeenkomsten bij Nijkleaster.

Ferbining op Freed. Deze vrijdag beginnen we met LEZEN op Freed (de kosten zijn € 5) We lezen met Hinne Wagenaar een paar delen uit zijn boek Zalige Eenvoud. Deze keer uit hoofdstuk twee 'Gezegend zij die treuren'. We lezen samen, voorbereiding is niet nodig. Boek graag meenemen (als je het boek zelf hebt).
 19.30 – 20.15: Lezen
 20.30 – 21.00: Avondviering
 21.00: naar het café aan de overkant. 

Betinksnein. Zondag 24 nov. is de laatste zondag van het kerkeljke jaar. Wij gedenken de mensen die in het afgelopen jaar zijn overleden in onze gemeenten en in onze dorpen Jellum-Bears, Jorwert, Mantgum en Weidum. Nadat de namen van de overledenen hebben geklonken en de gedachteniskaarsen branden, wordt iedereen zelf ook uitgenodigd om een kaarsje te branden voor mensen of situaties in de wereld om die te gedenken. Als symbool gebruiken wij dit jaar de krakeling: symbool voor de doorgaande cyclus van leven en dood. De krakeling wordt regelmatig aangeboden bij een begrafenis of crematie in Fryslân. De dienst is meertalig maar de nadruk ligt op het Fries (Kerk van Jorwert, 10.00 uur)

Op zondag 27 oktober 2019 werd het boek Zalige Eenvoud (geschreven door pionier Hinne Wagenaar) gepresenteerd in de kerk van Jorwert.

Het boek is te koop in de boekhandel of via de Nijkleaster website. Via het bestelformulier of via een bericht aan info@nijkleaster.nl

Zalige eenvoud gaat over de acht zaligsprekingen van Jezus. Dat zijn de beginwoorden van Jezus’ eerste preek, de Bergrede, waarin hij de essentie van zijn geloof en de basisprincipes voor een gelukkig, een ‘zalig’ leven formuleert. De essays in dit boek zijn geschreven door Hinne Wagenaar. Het zijn persoonlijke reflecties, geschreven tegen de achtergrond van zeven jaar pionieren met Nijkleaster, de nieuwe kloosterplek in Jorwert, waar gezocht wordt naar nieuwe wegen voor geloof en spiritualiteit.

De auteur ziet Nijkleaster als een onderdeel van een nieuw-monastieke beweging, waar Bonhoeffer al naar verlangde in 1935: ‘De tijd is gekomen om mensen bijeen te brengen tot een nieuw soort monnikendom, waarin een leven volgens de Bergrede centraal staat.’

Het boek kost € 25 euro, inclusief verzendkosten.

Op zondag 27 oktober viert Nijkleaster haar 7de Jaardag! U bent allemaal welkom om deze middag bij te wonen.

Het programma:

14.00 uur Inloop, welkom, koffie, ontmoeting
14.30 uur Start feestelijk programma:
* Stand van zaken Nijkleaster Westerhûs
* Wisseling voorzitterschap Nijkleaster
* Presentatie boek ‘Zalige eenvoud’ van ds. Hinne Wagenaar
* ‘Heilige chaos’, divers programma
16.30 uur Afsluitende viering

Boek Zalige eenvoud

Op de Jaardag presenteren we ook het boek ‘Zalige eenvoud’ van pionier-predikant ds. Hinne Wagenaar.

Komt u naar de Jaardag en wilt u het boek nu alvast bestellen? Tot de Jaardag is het boek met korting verkrijgbaar, als u het tijdens de Jaardag komt ophalen. U kunt het boek hier bestellen.

Tige wolkom / van harte welkom

De tweede helft van oktober wordt een bijzondere periode in het leven van Nijkleaster. Hier volgt een korte opsomming van de agenda. Zie elders op website en facebook voor de individuele aankondigingen:

• Woensdag 16 okt., 09.30 – 12.30 Kleasterochtend
• Woensdag 16 okt., 09.30 – 16.00 Cursus ‘Geloven in Fryslân’
• Donderdag 17 okt. 16.10 Nijkleaster TV-reportage in Met Hart en Ziel (KRO-NCRV, NPO 2)
• Vrijdag 18 okt. 19.30 – 20.15 Mediteren op Freed
• Vrijdag 18 okt. 20.30-21.00 Ferbining op Freed Avondgebed
• Zaterdag 19 okt. 09.30-12.30 Kleaster-ochtend (als op woensdag)
• Zondag 20 okt. 09.30 Afscheidstournee Hindrik van der Meer: Sjonge mei Hindrik
• Woensdag 23 okt. 09.30 – 12.20 Kleasterochtend
• Vrijdag 25 okt. 19.30 – 20.15 Lezen op Freed (met ds. Hinne Wagenaar uit Zalige Eenvoud)
• Vrijdag 25 okt. 20.30-21.00 Ferbining op Freed Avondgebed
• Zondag 27 okt. 08.25 ds. Hinne Wagenaar in De Verwondering, zondag 27 oktober om 08.25 uur bij KRO-NCRV op NPO 2.
• Zondag 27 okt. 14.00 – 17.00 JAARDAG NIJKLEASTER (met presentatie van het boek Zalige Eenvoud).

Het is nu in oktober bijna niet meer voor te stellen, maar op 28 augustus 2019 was het een snikhete woensdag. We zullen ons die dag herinneren omdat het de doopdag was van Imme. Haar ouders, Marian en Tjerk, hadden gevraagd om een doopritueel op de woensdagochtend bij Nijkleaster. Ik schreef in een eerder bericht ‘Marian is een regelmatige bezoeker van Nijkleaster. Haar man Tjerk is niet gelovig, maar samen willen ze wel graag een doopritueel voor hun kind.‘ Dat was niet een slimme formulering van mijn kant (ds. Hinne Wagenaar). Typisch in binnen-kerkelijke typering. Terwijl we juist zo goed weten dat de scheidslijn tussen wel en niet-kerkelijk, wel en niet-gelovig, wel en niet-spiritueel moeilijk te maken is en bovendien heel poreus is. Misschien had ik moeten schrijven dat de vader niet-kerkelijk was. Maar zelfs dan blijf je denken in oude kaders. Excuus!

De doop van Imme bewees dat een doop goed mogelijk is op een kleaster-ochtend, in de openlucht en temidden van een grote diversiteit aan deelnemers.

Marian en Tjerk hebben beide een belofte uitgesproken. Uit beider bijdrage citeren we hier een stukje:

Marian: Welkom wil ik je heten. Welkom bij ons (gebaar: bij Tjerk en mij), welkom bij ons (gebaar: kring om ons heen), en welkom bij God. Ik wil je begeleiden, Imme, om te worden wie je bent. Je mag je eigen weg gaan. Ik beloof je heel veel liefde. Ik beloof je verwondering. Over het leven, over het goddelijke, we gaan het samen ervaren. Je mag leven vanuit vertrouwen en dankbaarheid. Ik beloof je compassie en zelfcompassie. Dat je met mildheid naar jezelf mag kijken. Dat je je gedragen mag weten door moeder aarde en verbonden met God.

Tjerk: Blijf je zuiverste zelf. Geloof in wat waarachtig is. Blijf vrij in je denken over leven, liefde en de dood. Laat de inspiratie van de geest je helpen.Volg en vind je eigen bezieling. Daarbij wil ik je helpen. Zal ik je steunen. Je troost bieden. En een baken voor je zijn.

De Nijsbrief van de maand oktober is vandaag verstuurd aan al onze belangstellenden. Mét daarin de uitnodiging voor de Jaardag, op zondag 27 oktober.

Het wordt een bijzondere Jaardag, de 7de in het bestaan van Nijkleaster. Op deze dag worden de bezoekers bijgepraat over de ontwikkelingen van Nijkleaster Westerhûs. Ook wordt het nieuwe boek van pionier-predikant ds. Hinne Wagenaar gepresenteerd.

U leest er alles over in onze Nijsbrief. Deze kunt u hier lezen.

De Nijsbrief downloaden? Dat kan hier.

September 2019 is een heerlijk drukke maand geweest voor Nijkleaster. De gewone woensdag kleaster-ochtenden werden druk bezocht met soms meer dan 60 deelnemers. De túnpreek op zondag 15/9 in het dekor van het Iepenloftspul was een feest. Maar naast de gewone activiteiten waren er diverse groepen op bezoek. Een groep van Kerk in Actie-diakenen ter voorbereiding op een reis naar Ruanda; een grote groep pelgrims (40 pp.) uit Oegstgeest; een Duitse groep; groepen uit Rouveen, Goutum, Gorredijk en Apeldoorn. En tenslotte op 27 september een groep blinde en slechtziende mensen (uit heel Nederland). Tussendoor wordt er hard gewerkt een het boek ‘Zalige eenvoud‘ dat uit zal komen op de 7e jaardag (27 oktober) en werden opnamen gemaakt voor het programma De Verwondering met pionier Hinne Wagenaar (uitzending ook op 27 oktober). Tenslotte werden op 2 oktober opnamen gemaakt voor het KRO-NCRV programma Met Hart en Ziel.

Stuk voor stuk waren het mooie bijeenkomsten met bijzondere ontmoetingen. Hieronder vindt u een korte impressie over de groep Duitse bezoekers op 25 september. Vervolgens enkele foto’s.

Duitse groep uit Kirchenkreis Wittenberg

Op 25 september kreeg Nijkleaster bezoek van een groep mensen uit Duitsland. Vanuit Kirchenkreis Wittenberg (de Lutherstadt !) kwamen predikanten, kerkelijk werkers en andere actieve kerkmensen kennismaken met historische en nieuwe kerkplekken in Friesland. Bij Nijkleaster mengden ze zich onder de andere gasten van onze kleastermoarn. Dat leverde over de taalgrens heen mooie ontmoetingen op. Zij zijn geïnformeerd én geïnspireerd door Nijkleaster teruggekeerd in die Heimat.

Barbara de Zoete, nauw betrokken bij Nijkleaster, loopt het Jabikspaad. En dat is een wonder, vertelt ze in haar verhaal. Over bijzondere ontmoetingen, tegenslagen, doorzetten en klein geluk.

door Barbara de Zoete

In een onbewaakt ogenblik klapt de stormparaplu van de Aldi om en twee baleinen knappen tegelijk. Ik ben al zo doorweekt dat ik het nalaat om mijn poncho dan maar aan te trekken. Ik controleer wel de regenhoes van mijn rugzak want ik wil vannacht absoluut droog slapen. Die hoes is in orde.

Zojuist werd ik bij een brug de overgang geweigerd. Hoewel de brug er lag in vrijwel ongeschonden staat, liet de man die er werkte me er niet langs. De leuningen zijn eraf. Er zijn scherpe dingen. Machines rijden af en aan, gaf hij aan. Om moest ik. Een omleiding voor alle verkeer van zo’n elf kilometer. Wanhopig zocht ik op de kaart naar mogelijkheden om die afstand belangrijk in te korten. De zeventien kilo op mijn rug deden zich gelden. Elf kilometer om, in de aanhoudende zware miezer… Daar zag ik echt geen brood in.

Ik ben gaan lopen zonder te weten of ik het dorpje Ried weer terug zou zien. Ongemerkt begon ik mijn ademhalingen te tellen. Een diep ingesleten Zengewoonte die mij kalmeerde. De eerste dag en alles liep volstrekt anders dan verwacht.

Ik vergat de stempelposten. Ik vloekte af en toe tegen het weer. Vooral toen een windvlaag mij op m’n knieën dwong in de vette klei. Ik ervoer ongemak in mijn doorweekte schoenen. Ik nam me voor in Franeker te geraken en daar nog één stempel te vinden. Dat moest toch lukken? Misschien een hotel om warm te worden en mijn kleren te kunnen drogen. Het was door de week. Midden september. Er zou toch wel ergens een hotelkamer vrij zijn? Met een douche? Een douche, aah! Mooi verlangen.

De Tourist-info is dicht tegen de tijd dat ik die heb gevonden. Het eerste hotel dat ik vond, had geen kamers meer vrij. Het tweede gebeld en ook daar nul op het rekest. U bent net te laat, mevrouw, klonk het vriendelijk. Ik dook onder de hoes van mijn rugzak en zoek op de telefoon naar stempelposten en dan maar een camping.

De stempelposten verloren opnieuw mijn aandacht. De camping, die was belangrijk. Net ten zuiden van het spoor vond ik er één met Plaats zat!, volgens de vrouw die de telefoon beantwoordde. Op mijn vraag of er ook een trekkershut is, omdat ik dolgraag droog zou willen liggen, bleef het even stil aan de lijn. U kunt bij ons in de schuur slapen. Lijkt u dat wat?, vroeg ze me. Ik zei ja.

De inventieve mensen van de camping maakten tussen de reusachtige landbouwmachines een ruimte vrij. Een dekzeil en paardendeken tegen de droge modder en mest die op de betonnen vloer lagen als een egale, stoffige laag, prachtig taupe van kleur. Eerder was ik tijdens de worsteling tegen de wind in al geslipt in de klei die in de lopende bietencampagne van Friese suikerbieten was gedropen. Één knie, schoen en mijn muts waren grijzig en roken naar zeebodem. Dat de klei en mest nu opnieuw mijn kleren en rugzak bereikten, maakten me opeens helemaal niet uit. Ik hing mijn natte goed te drogen. Ik pompte mijn bed op, maakte het op, douchte en ik trok me terug tussen meters hoge wielen en machines met hele scherpe gereedschappen er aan. Klei, mest. En diesel. Dikke, ronde dieselgeur. Ik viel onmiddellijk in slaap.

Af en toe kwam een andere campinggast de schuur binnen. In de verste hoek ervan was een natte cel gebouwd. De douche en WC’s werden gebruikt uiteraard. De fietsenstalling was ook binnen. En tot mijn verwondering werden de fietsen ook gebruikt. Ik werd er steeds kort wakker van, en glimlachte dan om mijn staat van zijn op dat moment.

Regen raasde over het grote dak en wekte me. In mijn ooghoek bewoog iets. Een muis die op mijn worst en noten afkwam? Ik klikte het licht van mijn hoofdlamp aan en richtte. Ach, een baby-padje! Twee centimeter groot. Bevroren in de lichtbundel die ik op hem liet schijnen. Ik babbelde wat tegen hem aan alsof hij mijn hond was. Het duurde lang voordat hij weer bewoog. Ik was inmiddels klaar wakker.

Ik rommelde wat in mijn rugzak voor wat lekkers. Chocolade, cruësli. Even een paar happen, want ik had niet gegeten in de avond. In het licht van mijn lamp vlamde het goud op de rug van mijn zakbijbeltje op. Jij blijft de volgende keer thuis, mopperde ik op die extra grammen papier. Sorry God, maar Je loopt toch wel met me mee, besloot ik.

Laat werd ik wakker. Acht uur toch zeker. Maar ik had geen haast. Easterlittens, wat ik nog moest leren uitspreken, was m’n doel. Net geen veertien kilometer van hier. Het weer van de dag was bijzonder vriendelijk. Alle neerslag en grauwheid en harde wind leken nooit gebeurd. De zon droogde het laatste vocht van gisteren uit mijn jas en schoenen. Terwijl ik daar op zat te wachten, vroeg ik me af hoe ik deze reis aan koffie ging komen. Je ontdekt heel gauw wat je belangrijk vindt op zo’n tocht. Lust u koffie?, vroeg de vrouw van de camping mij. Oeh, heel graag!, reageerde ik. Tevreden dronk ik haar koffie op voor ik weer op pad ging.

Een man passeert mij op de fiets. En spreekt mij aan. Je ziet er uit of je koffie lust, zegt hij. Als je bij de bewegwijzering rechts gaat in plaats van links en dan naar nummer elf loopt, heb ik koffie voor je! Als ik nummer elf betreed, zitten man en vrouw aan tafel in de keuken. Ik doe mijn rugzak af en schoenen uit en loop door. Dampende koffie met taart! Wauw, hoe dan? Ik zeg de mensen dat ze gewoon Fries kunnen blijven praten en dat vinden ze leuk. Ze testen me met een paar dingen die ik niet weet natuurlijk. Boeven.

Even later vertel ik in antwoord op hun vragen. Ik vier dat ik ongeveer een jaar geleden weer een beetje kon lopen na een lelijke beenbreuk, zeg ik. Mooi, zegt de vrouw, Ik vier dat ik een jaar geleden mijn laatste chemo had tegen borstkanker. Ik ben met stomheid geslagen. De pijnlijke teen die mij begint lastig te vallen, is alle aandacht kwijt. De vrouw vertelt van moeheid en gelatenheid. Boosheid en angst. En opluchting en de diepe liefde voor het leven zoals zij dat nu kent.

Ik ga verder. Ik moet verder. Even verderop kan ik een stempel halen voor in mijn pelgrimspas. Ik hoor de wulkschelp die aan mijn rugzak hangt in het ritme van mijn stappen tegen een holte in mijn pack tikken. Dat geluid stelt me gerust. Alles is goed.

Regelmatig spreken mensen mij aan. Een oudere dame met een hondje. O, ze mag je!, constateert ze. En we praten wat. Een vrouw die in de tuin werkt met een door huidkanker weggevroten gezicht. Ik kan aan haar ogen zien dat zij vanbinnenuit kijkend dat niet ervaart in het leven van alle dag en hou prompt van haar. Een man die loopt met de teckel van zijn dochter. Wat is hij trots op die dochter! Twee jongens op de fiets ‘Je hebt een tent op je rug!’ en ik zwaai en grijns.

De stempelpost ligt net buiten de route. De mensen die hem bemannen zijn Friezen. Van die echte. Praat maar Fries!, nodig ik ze uit. De man, boer, tegen de tachtig, vertelt over zijn bedrijf en hoe dat ontwikkelde. Vroeger melkvee. Nu droogvee. En minder vee. En land. Hij heeft land verpacht aan anderen. En ook wel verkocht, zegt hij met lage ogen. Zijn vrouw dementeert. Zij herhaalt haar verhaal over haar oudste zoon nu voor de vierde keer. De man drukt haar schouder liefdevol en schenkt nog wat koffie in. Er komen grote koeken bij. Heerlijke, harde koeken met chocolade er in. Ik moet me echt loswrikken uit de prachtige keuken waar ik zo welkom in werd ontvangen en loop langs de houten klompen weer naar buiten.

De camping in Littens is inmiddels op de hoogte dat ik kom. Ik merk dat ik moeilijk loop en een beetje misselijk ben. Eerst wil ik een stempel halen en dan naar de camping, maar het restaurant dat de stempelpost is, blijkt dicht. Weet je, dan ga ik hier toch vanavond eten? En een stempel halen.

Op de camping blijkt dat ik mijn hangmat en uitrusting tussen de houten speeltoestellen mag hangen. Nadat er nog even gras is gemaaid. De man van de camping loopt met z’n hand in het verband en maait niet zelf. Gisteren heeft hij met die maaimachine zijn vingers er bijna afgesneden, vertelt hij mij later. Eenmaal beschikbaar is mijn plekje voor de nacht zo ingericht. Voor mij had een kanoër dat ook zo aangepakt op die plek. Prima oplossing. Als alles hangt loop ik naar het pavelioen voor thee met wat lekkers.

Auw, m’n voet.

Het restaurant is een feestje! De stempel heb ik in elk geval te pakken en een fantastische maaltijd ook. Met een voldaan gevoel ga ik naar huis. Strompelend, dat wel. Wat is er toch met die voet?

De volgende ochtend word ik niet voor negen uur wakker. Het eerste dat ik doe is mijn voet controleren. Wat eerder een blaar was, ontstaan in de drijfnatte wandeling van woensdag, de eerste dag, is nu een gat. Een krater met vocht, bloed, rood vlees. Oehoeh… Dit ziet er beroerd uit. Wanneer ik mijn voet in mijn schoen doe, trekt er een golf van misselijkheid door mij heen. Onloopbaar dit. Ik slik en halstarrig probeer ik nogmaals. Maar tijdens het wegruimen van mijn spullen wordt me duidelijk dat ik in elk geval vandaag niet loop. Zo’n blaartje! Het kleinste ongemak dat een mens kan oplopen op een muggenbult na. Het zal toch niet…

Sietske Visser komt me redden. Ze haalt me naar Jorwert en brengt me naar een huisarts. En overtuigt me dat het verstandiger is in bed te slapen dan in een koude kerk, waar ik van gedroomd had! Ik voel de tranen branden, maar besef dat dit niet anders kan. Tegen de arts had ik opgemerkt, toen het felle onderzoekslicht op mijn voet scheen “Wow, ik doe al heel wat jaren aan meditatie, maar ik heb nog nooit zo ver bij mijzelf naar binnen kunnen kijken als nu!”

Ik logeer bij Hinne en Sietske en de andere ochtend weet ik dat dat het beste was wat ik kon doen op dat moment. Het eerste zaterdagochtendgebed van Nijkleaster sluit ik bij aan en ik voel me intens gelukkig.

Om een misverstand word ik wat later opgehaald door een goede vriendin dan ik had verwacht en ik zit op de trappen van de Redbadtsjerke in de zon. Te wachten. Mijn rugzak op de grond. Mijn pelgrimsstaf er tegen aan. Het is open-monumentenweekend. Talloze mensen passeren mij op de trap. En veel ervan spreken me aan. Over pelgrimages, over de wens dat ooit nog eens te doen, over het prachtige zonlicht op het kleine kerkje in Jorwert. Vol ongeloof zie ik ook nog oudbekenden uit Gouda uit een auto komen. We praten bij.

De volgende ochtend word ik thuis wakker, met mijn hond onder het dekbed nog slapend. Ik raak ontroerd door de eenvoud van het geluk. Ik weet me gezegend door de talloze kleine dingen en mensen die ik voorbij ging en hoe we elkaar raakten. Er rollen wat tranen op mijn hoofdkussen.

Ik sta op en koop andere wandelschoenen. April, here I come!

Nijkleaster heeft de Nieuwsbrief van September 2019 verstuurd. Hebt u de nieuwsbrief niet ontvangen? U kunt deze hier lezen.

In de Nieuwsbrief is er aandacht voor Ferbining op Freed (start binnenkort!) en het nieuwe programmaboekje van Nijkleaster. Ook noemen we alvast de datum van de Jaardag, zodat u deze in uw agenda kunt zetten.

Wilt u de nieuwsbrief in uw mailbox ontvangen? Schrijf u dan hier in.

Onze kleasterochtenden op woensdag volgen altijd een vast patroon. Op woensdag 28 augustus zullen we dat patroon koesteren, maar toch zal deze ochtend anders zijn dan alle andere.

Marian Nijland en Tjerk Voigt hebben gevraagd of hun dochter Imme gedoopt kan worden tijdens een kleaster-ochtend op woensdag. Marian is een regelmatige bezoeker van Nijkleaster. Haar man Tjerk is niet gelovig, maar samen willen ze wel graag een doopritueel voor hun kind. Op woensdag 28 augustus zal de ochtend in het teken staan van ‘dopen’. De viering en de kennismaking zijn als gewoon in de kerk. Ook de kuier zal plaatsvinden in ‘stilte, bezinning en verbinding’. Tijdens de bezinning zal Imme worden gedoopt en zullen haar ouders vertellen over hun drijfveren. Als het weer het toelaat zal Imme dus gedoopt worden in de buitenlucht met water uit de Jordaan van Jorwert: de Jaanfeart.

Tjerk en Marian schrijven: ‘Voor ons is het heel bijzonder dat Imme bij ons geboren is. Samen een kindje krijgen. Een geschenk. Dit willen we vieren met een mooi ritueel: Welkom bij ons. Samen met de mensen die ons omringen. Samen dragen we Imme. We willen haar welkom heten, haar naam en bestaan bevestigen. Haar laten voelen dat ze geliefd is en gedragen wordt.’ 

Na een mooi seizoen met veel ‘stilte, bezinning en verbinding’ doen we een stapje terug in de zomerperiode. Maar de kleaster-ochtend op woensdag gaat gewoon door als altijd! Wees dus hertlik wolkom/van harte welkom op woensdagochtend voor het ochtendgebed en de kleaster-kuier in en vanuit de kerk van Jorwert van 09.30 tot 12.30 uur.

Hierbij een paar punten van informatie:

• Informatie over de kleaster-ochtend vindt u hier
• Het programma voor 2019-2020 ligt bij de drukker. Komt in augustus beschikbaar.
• Je kunt altijd contact opnemen via onze coördinator Annet Draaisma (E: a.draaisma@nijkleaster.nl T: 06-19167455)
• In het tweede seizoen van de levensbeschouwelijke KRO-NCRV webserie ‘1 minuutje voor de ziel’ geven drie predikanten uit verschillende hoeken van Nederland korte inspirerende boodschappen aan de kijker mee. Zomerse mini-preekjes vanuit Bloemendaal, Het Stift en en Jorwert. Met predikanten Ad van Nieuwpoort, Tieneke van Lindenhuizen en Hinne Wagenaar. De vrije tijd in de zomermaanden geeft vaak mogelijkheid tot reflectie en bezinning. De korte video’s van 1 minuutje voor je ziel bieden daarom inspiratie met korte beschouwingen en verhalen om over na te denken.https://kro-ncrv.nl/protestant/nieuws/nieuwe-zomerse-webserie-op-kro-ncrv-nl-protestant-trekt-het-land-in
• De ontwikkelingen richting de toekomst gaan gestadig en goed verder. Het plan Westerhûs ligt op koers. Het ontwerp voor de eerste fase (gerestaureerde boerderij, 3 woonruimtes en 6 gastenkamers) gaat deze zomer van voorlopig naar definitief ontwerp.

Op zondag 21 juli is in Jorwert (09.30) de laatste viering voor de zomerpauze. Het zal gaan over Martha en Maria, over heen- en terugreis. We lezen daarbij het verhaal ‘De zin van stilte’ uit de bundel ‘De kleren van de yogi.’ De afbeelding ‘Martha en Maria’ is van de chinese kunstenaar He Qi. Voorganger: Hinne Wagenaar. Muziek: Hindrik van der Meer.

Op zaterdag 6 juli 2019 stond dit artikel over Anke ten Brinke in het Friesch Dagblad: ‘Overvallen door een zinnetje’. Over Nijkleaster zegt ze o.a.: ‘Ik ervoer bescherming, ruimte, geborgenheid’.

Op zaterdag 8 juni 2019 stond dit artikel met deze foto erbij in het dagblad TROUW als onderdeel van de serie ‘Ik heb een Droom’. Nijkleaster-Pionier ds. Hinne Wagenaar staat hier gefotografeerd met op de achtergrond de boerderij ‘Westerhûs’ waar de droom werkelijkheid gaat worden (in de weilanden tussen Hilaard, Jellum- Bears en Jorwert in). Onder de foto staat de link voor het openen van het artikel in Pdf.

Met veel dank aan Nynke Sietsma (tekst) en Jörgen Caris (foto)

Op 10 juni 2019, Tweede Pinksterdag, organiseert Nijkleaster voor de 7e keer een meditatieve wandeldag: het NijkleasterPinksterPaad (NPP) 2019. 

We nodigen je van harte uit om met het NPP mee te lopen. 

Het thema van deze tocht is ♥ slach/slag. Bij ieder mens is een ♥slag te horen en te voelen en dat is fijn! Dat is een teken  dat we ademhalen en leven.

Nijkleaster nodigt je uit om op deze tweede Pinksterdag je ♥ rustig te laten worden, door langzaam te lopen en te genieten van de natuur en elkaar. Maar we hopen ook dat je ♥ soms een sprong maakt bij een mooi lied of een goed gesprek.

Praktische informatie over het NPP:

Schrijf je in via: https://nijkleaster.frl/aanmelden/. Of via onze coördinator Annet Draaisma: E: a.draaisma@nijkleaster.nl T: 06-19167455

Kosten: € 15,00 per persoon. Is het bedrag voor u een probleem? U kunt ook een lager bedrag betalen of gratis meedoen. U bent uiteraard van harte welkom! Geef het even aan bij uw aanmelding. Wij gaan hier vanzelfsprekend vertrouwelijk mee om.

Tijden:
9.00: de lange tocht start in de kerk (18 km)
12.00: de korte tocht start in de kerk (6 km)
15.30: beide groepen weer terug in de kerk en is er een korte afsluitende viering.

Schoenen: Trek goede wandelschoenen aan. We lopen deels over onverhard pad.
Risico: Het meedoen met de tocht is op eigen risico.

Je kunt je hier aanmelden voor het Nijkleaster Pinkster Paad 2019

Tussen Pasen en Midzomer: elke vrijdagavond aan het einde van de week en het begin van het weekend. Inzingen om 19.40. Viering van 20.00 – 20.20 uur. Van harte welkom in de kerk van Jorwert.

Tijdens de Paaswake (om 06.00 uur in Jorwert) werd Barbara Jikai de Zoete gedoopt. Lees hier de elfde bijdrage van Barbara in de serie ‘Niet Alleen’. Vervolgens de preek van ds. Hinne Wagenaar (Helemaal van streek) en de inleidende woorden bij de doop van ds. Reinier Nummerdor. Tenslotte het portret dat in het Friesch Dagblad stond.

Nijkleaster komt met een nieuwe activiteit: ferbining op freed. Elke vrijdagavond tussen Pasen en Midzomer sluiten we bij Nijkleaster de week af met een viering, waarin we samen zingen en stil zijn. Een moment van stilte, bezinning en verbinding aan het einde van de week en het begin van het weekend.

Nijkleaster is in 2012 begonnen als pioniersplek van de Protestantse Kerk. Vanaf het begin is er iedere woensdagmorgen een kleaster-ochtend, met viering, wandeling en lunch. Vaste onderdelen zijn ook de kleaster-zaterdagen en het Nijkleaster Pinkster Paad. Daarnaast zijn er veel zogenoemde programma’s op maat.

In de loop der jaren ontstond de behoefte om ook op vrijdagavond een activiteit te organiseren. Dat is Ferbining op Freed geworden. Samen zingen is een belangrijk onderdeel van de viering, die om 20.00 uur begint en een half uur duurt. Wie dat wil, kan een half uurtje eerder komen om te oefenen met (meerstemming) zingen.

Na de viering is iedereen van harte uitgenodigd om mee te gaan naar het café, om elkaar te ontmoeten.

Ferbining op Freed is voorlopig elke vrijdagavond tussen 26 april en 14 juni. Daarna zal Nijkleaster deze nieuwe activiteit evalueren en bekijken of de activiteit een vast karakter krijgt.

Overgave

We zitten aan een hoek van de grote kloostertafel in de voorkerk. Hinne kijkt wat strak. “Luister,” spreekt hij me toe, “als je dit zo blijft doen, vind je straks een boze Hinne tegenover je.” Ik kijk hem onderzoekend aan. “En geloof me, dat wil jij niet.” Oei. Ik slik.

Toen ik eind november mijn persoonlijke credo met Reinier deelde, was mijn vaste overtuiging dat ik nu eindelijk aan alle voorwaarden voldeed om gedoopt te kunnen worden. Ik wilde het zó graag, gedoopt zijn. In mijn hoofd had ik diverse scenario’s uitgewerkt om zover te komen. In vrijwel elk scenario speelde Hinne een cruciale rol, omdat ik dolgraag bij Nijkleaster gedoopt wilde worden. De Redbadtsjerke in Jorwert is het brandpunt van mijn recente religieuze ontwikkelingen. Ik kon me haast niet indenken dat mijn belijdenis en doop niet daar gaan gebeuren.

Daarbij had ik haast. Ongelofelijk veel haast. Ik was al sinds juni onrustig en gedreven en ik ontwikkelde me in hoog tempo. Ik schreef veel. Ik bestudeerde een ruime meter aan boeken, in no time. Ik sprak met diverse predikanten over allerlei onderwerpen. Ik stortte me er helemaal in. Voluit. Dat is wel een beetje hoe ik ben. Aan. Uit. Alles of niets. 100% Of 0. “Niet half” is mijn bijnaam wel geweest.

Hier speelde ook iets anders. Ik ervoer dat deze wending in mijn religieuze weg van groot belang was. Ik wilde die ommekeer bezegeld hebben. En ik was doodsbang dat ik het voor het tot dopen zou komen, op de één of andere manier volkomen zou verknoeien bij de mensen die mij inmiddels één voor één heel dierbaar werden, en daarbij ook mijn doop op het spel zou zetten. Want ook daar heb ik een handje van. Mensen die nieuw in mijn leven komen, eerst naar me toe te halen om ze dan tegen me in het harnas te jagen door onbezonnen acties mijnerzijds.

En dat dreigde nu precies te gebeuren. Ik wist niet beter dan dat ik alles zelf ging regelen. Mijn volwassen leven heb ik uitsluitend op mijzelf vertrouwd. Als ik iets wilde, was het aan mij om er voor te zorgen. In mijn enthousiasme regelde ik een avond waarop de verschillende predikanten die bij mijn belijdenis en doop betrokken zijn, bij elkaar kwamen. Bij mij thuis. Ik realiseerde me dat Hinne waarschijnlijk te druk zou zijn en schreef hem een berichtje waarin ik aangaf dat hij, als hij iets wilde delen of bijdragen, dat per email kon aandragen.

Fout…

Hinne moet hebben gedacht “Tot hier en niet verder.” En zittend aan die tafel in de voorkerk maakte hij me helder dat het zo niet werkte. Niet voor hem en überhaupt niet. “Het is een doop in een dienst waarin ik voorga. Te zijner tijd zal ik iedereen die er bij betrokken is, uitnodigen om hun bijdrage te doen. En als we er samen over praten, is dat hier in Jorwert.”

Het was al heel wat dat ik me er bij had neergelegd dat ik ‘pas’ met Pasen gedoopt ging worden. Wat mij betreft had het ook meteen gekund en in mijn overtuiging ook wel gemoeten, nadat ik in november mijn persoonlijke credo had geschreven. Nu moest ik ook nog eens de regie uit handen geven. Mijn logica dicteerde dat het klopte, dat de regie bij Hinne lag en zeker niet bij mij. Maar mijn gevoel kwam heftig in opstand. Als ik niet zelf zorgde voor de juiste invulling, hoe zou het dan ooit goed komen?

Maanden verder zijn we inmiddels. Ik twijfelde menig moment en ik heb inmiddels minstens één behoorlijk diepe geloofscrisis meegemaakt. Talloze malen heb ik Reinier in onze gesprekken horen zeggen over God en Gods genade, “Je kunt er niet uitvallen”, en daar hield ik me aan vast. Soms deed ik stomme dingen of zei ik dingen te hard of te scherp of op een moment dat niet het mijne was. Maar de mensen blijven me omarmen. Christenen zijn wat dat betreft een koppig volkje. Wil jij er bij horen, dan hoor je er bij.

Inmiddels ben ik heel blij dat ik de regie geheel tegen mijn natuur in, uit handen heb gegeven en heb gewacht tot Pasen. Hoe opstandig ik daar initieel ook onder was. Mijn geloof is in die paar maanden verder gegroeid van een persoonlijk lijntje tussen God en mij, naar een vol besef van God als iets alomvattends waarbinnen wij ons bevinden. Wij allemaal, samen. En, “Je kúnt er niet uitvallen.”

Mijn doop zou eind 2018, begin 2019 eigenlijk alleen voor mijzelf zijn geweest. De betrokkenen zouden braaf hun rol hebben gespeeld in een theaterstuk ten dienste van mij. Nu is mijn belijdenis en doop een aangelegenheid voor iedereen die zich er bij betrokken voelt.

Al schrijvend realiseer ik me: de belijdenis en doop zijn niet van mij. Zoals ik vanaf het begin heb geweten dat ik niets bijzonders deed om tot geloof te komen en dat verder te ontwikkelen, zoals ik me daarin uiteindelijk, na een periode van tegenstribbelen, heb laten leiden en sturen en ik inmiddels eenvoudig de bewegingen die mij helemaal vreemd waren, volg, zo gaat het nu ook met mijn doop: ik heb me overgegeven aan wat zich aandient en ik volg en ben in vol vertrouwen dat het prachtig wordt voor iedereen.

Barbara Jikai de Zoete

————————————–

Barbara de Zoete heeft in Jorwert in juni 2018 kennis gemaakt met het christendom zoals dat bij Nijkleaster beoefend wordt. Bij toeval. Haar religieuze oorsprong is het boeddhisme. Het christendom raakte haar diep en inmiddels bereidt ze zich voor op haar doop. In deze serie, waar dit stukje er één van is, neemt ze u mee in het proces dat ze doormaakt. Ze schrijft deze serie op uitnodiging van Nijkleaster. Zo leeft Barbara naar haar doop toe en kunnen mensen uit de kringen van Nijkleaster en de gemeente Westerwert-Mantgum met haar meeleven. De doop zal op de vroege Paasmorgen, op 21 april om 06.00 uur plaatsvinden.  (ds. Hinne Wagenaar)

Stil

De lente breekt niets te vroeg aan. Overvloedig zonlicht gutst blauwzwarte, scherpe schaduwen door de ruigtes van het Drents-Friese Wold. De hond, Baruj, fladdert achter baltsende citroenvlinders aan en is door het dichte groen van de jonge fijnsparren al gauw niet meer te zien. Het droge bospad knispert onder mijn schoenen. Ik koester elk smalste straaltje zonlicht dat mijn huid bereikt. Bij een holle stobbe aangekomen trekt Baruj een sprintje. Hij heeft dorst. Normaal gesproken staat er water in de stobbe, maar nu even niet. Teleurgesteld krabt Baruj in de holle ruimte en piept van ongenoegen. Ik roep hem bij me en raap een tak op om te spelen.

Het eenvoudige plezier van boslucht, zonlicht en een speelse en energieke jonge hond, tilt mijn humeur naar een hoger plan. Een milde oostenwind tocht geruisloos tussen de boomstammen door en raakt me voorzichtig. Ik ontspan en drijf mee met de wolk die boven de kale duinen opstaat.

Vanmorgen verscheen ik op televisie. Ruim twee weken geleden was ik in de buurt van Hilversum voor de opnames van een aflevering van De Verwondering met Annemiek Schrijver. Die woensdag vond ik dat heel spannend. Toen de uitzending eenmaal naderde, dacht ik “Mens, mens, wat heb je gedaan!” Pas de tweede maal dat ik keek naar de uitzending, kwam die bij me binnen. Het team van De Verwondering heeft er een heel mooi verhaal van gemaakt. Ze konden maar ongeveer de helft van het opgenomen materiaal gebruiken, maar daar merk je niets van. In het verhaal zit een mooie continuïteit en opbouw. Dat hebben ze goed gedaan.

Van mijn voornemen om van Facebook weg te blijven, komt vandaag weinig terecht. Via de telefoon, facebook dus, WhatsApp en email komen er vele reacties. Allemaal lief en warm. Vanmorgen in de kerk kreeg ik ook fijne reacties. Mensen waren van te voren uiteraard nieuwsgierig. Mensen leven met me mee, ook dat. En de uitzending zelf raakte ze. Hartverwarmend. Daar word ik stil van.

Ik heb mijn telefoon op vliegtuigstand staan hier in dit verkwikkende bos. Al wandelend rust ik nu en ik merk dat mijn geest God zoekt. Mijn stappen worden trager, mijn ademhaling dieper, mijn gedachten niet langer van belang. Ik bevind me ergens op de grens van meditatie en gebed, in beweging en in rust tegelijk. Een overweldigend gevoel van geruststelling stroomt over mij uit. Warm als die zonnestralen op mijn gezicht. Vertrouwd als mijn eigen hartslag. Ik glimlach. Breeduit. De tanden bloot. En sta even stil.

Barbara Jikai de Zoete

————————————–

Barbara de Zoete heeft in Jorwert in juni 2018 kennis gemaakt met het christendom zoals dat bij Nijkleaster beoefend wordt. Bij toeval. Haar religieuze oorsprong is het boeddhisme. Het christendom raakte haar diep en inmiddels bereidt ze zich voor op haar doop. In deze serie, waar dit stukje er één van is, neemt ze u mee in het proces dat ze doormaakt. Ze schrijft deze serie op uitnodiging van Nijkleaster. Zo leeft Barbara naar haar doop toe en kunnen mensen uit de kringen van Nijkleaster en de gemeente Westerwert-Mantgum met haar meeleven. De doop zal naar verwachting op de vroege Paasmorgen, op 21 april om 06.00 uur plaatsvinden.

(ds. Hinne Wagenaar)

‘Perfect offering’

Allerlei emoties lopen door elkaar. Woede dreigt daarbij de overhand te krijgen. Rationeel klopt er niets van een geloof in God. Wat zou ik me toch druk maken daarmee? Waarom zou ik mijn leventje zoals het was, achter me willen laten? Het was makkelijk en lekker en van mij. Nu is alles veel complexer geworden. Staat op z’n kop en waartoe?

Van Janos kreeg ik de huiswerkopdracht om een spirituele biografie te schrijven. Een levensloop met daarbij m’n religieuze ontwikkeling als thema. Ik bestudeer de opdracht en de uitgewerkte voorbeelden en ga er mee aan de slag. In een smalle kolom schrijf ik de gevolgde opleidingen – beginnend bij de crèche – en mijn werk. In een kolom daar naast waar ik woonde. Bijna twintig maal verhuisd, zie ik in de gauwigheid. En dan schrijf ik ‘Geboren: 16 maart 1966’. En ik begin.

Binnen de eerste tien regels zie ik een ellendig bestaan opduiken. Vol geweld en instabiliteit. In mijn achterhoofd realiseer ik me dat ik bovendien toen ook al, uiteraard, autistisch was. Al was dat ongezien of onbenoemd. De wereld was voor mij sowieso een stukje complexer dan voor de meeste anderen. En dan die gewelddadige chaos om mij heen… “Meisje, meisje, hoe heb je dat overleefd”, denk ik bij mijzelf.

En er staat een enorme boosheid in me op. “Waar was God toen ik een kleuter was? Toen ik een depressieve tiener was? Toen ik een burn-out had? Waarom komt hij tevoorschijn tegen de tijd dat ik alles zelf op de rails heb gezet? Wat heb ik aan zo’n God?” Ik kokhals van stress en zoek in mijn onmachtige woede een manier om me te uiten.

Janos is mijn slachtoffer. Via WhatsApp vuur ik vragen op hem af. Ik probeer om mijn boosheid te bedekken. De vragen zijn echt en levend en brandend en razen door me heen. En Janos, op zijn vrije dag nota bene, antwoordt. Keer op keer gaat hij serieus in op mijn bozige en verongelijkte vragen. Geduldig. Ik huil. Ik loop inmiddels met de hond in het enorme bos. Ruim, winderig, modderig. De hond gaat zijn gangetje. Rent achter een merel aan. Achter een paar vlinders. Grijpt een tak en zwiept daarmee tegen mijn benen. Ik kan de vogels nog niet horen en loop verder, contactloos. Ik realiseer me dat ik daarmee alweer een voornemen voor mijn vasten verbreek. “Ik kan me niet eens houden aan m’n voornemens voor deze veertigdagentijd”, gromt het in mij. Nu begint de woede zich op mijzelf te richten. “Wat ben ik dan voor christen?” De conclusie is gauw getrokken: ‘ik wil dit niet. Het moet stoppen. Ik wil terug naar hoe het was.’

Maar dat is niet waar, natuurlijk. Woensdag heb ik het gesprek over de doopdienst bij Nijkleaster. Zondag wordt de Verwondering uitgezonden, met mij als gast. De doop zelf nadert. Janos heeft tot mijn grote verdriet een beroep aangenomen naar Goes en zal ergens in mei waarschijnlijk verdwijnen. Ik sta bol van de stress en mijn reactie daarop is woede. Zo heb ik decennia lang gereageerd. Boos worden is mijn overdrukventiel. Boos op Janos, omdat hij weggaat. Boos op God, omdat die zich zo lang niet liet kennen. Boos op mijzelf, omdat ik zwak faal waar ik dacht te kunnen slagen, nou eindelijk eens te kunnen slagen. De veertigdagentijd doet ondertussen wel degelijk zijn ding. Elke dag weer neem ik ruim de tijd om te lezen in de Bijbel, om me te bezinnen, om te bidden, om te schrijven. En al de stilte die zich ontwikkelde, kraakt in z’n voegen en breekt en scheurt, nu ik voor de deur van de doop kom te staan.

“Ring the bells that still can ring
 Forget your perfect offering
 There is a crack in everything
 That's how the light gets in” -  Leonard Cohen  

Plichtsgetrouw pak ik, eenmaal thuis, mijn vel papier weer op. “Spirituele Biografie” schrijf ik met sierlijke letters in de kantlijn. Dwars door mijn tranen heen schrijf ik verder. Nee, het was niet mooi hoe het begon. Maar welk een triomfantelijke wending kreeg mijn leven negen maanden geleden. Ik moet stoppen met dit over mij te laten gaan. Het gaat niet over mij. Zelfs niet om mij. ‘Forget your perfect offering’. Laat het licht maar binnen.

Barbara Jikai de Zoete

————————————–

Barbara de Zoete heeft in Jorwert in juni 2018 kennis gemaakt met het christendom zoals dat bij Nijkleaster beoefend wordt. Bij toeval. Haar religieuze oorsprong is het boeddhisme. Het christendom raakte haar diep en inmiddels bereidt ze zich voor op haar doop. In deze serie, waar dit stukje er één van is, neemt ze u mee in het proces dat ze doormaakt. Ze schrijft deze serie op uitnodiging van Nijkleaster. Zo leeft Barbara naar haar doop toe en kunnen mensen uit de kringen van Nijkleaster en de gemeente Westerwert-Mantgum met haar meeleven. De doop zal naar verwachting op de vroege Paasmorgen, op 21 april om 06.00 uur plaatsvinden.

(ds. Hinne Wagenaar)

SPIJT

Janos staat naast me op het bospad. Voorzichtig raakt hij mijn arm aan. “Gaat het? Ach, je rilt er van!” Ik sta van hem afgewend op enige afstand. Inderdaad, te trillen in mijn schoenen. Aangedaan. Beschaamd. Vooral dat laatste. Zojuist heb ik hem tijdens onze wandeling verteld over één van mijn naarste daden. Hoe de herinnering daaraan me op dit moment plaagt. Hoe het perspectief over mijzelf zich totaal heeft omgekeerd. Van “What’s in it for me?” en “Wat heeft de wereld mij wel niet aangedaan” naar “Hoe ben ik van betekenis in deze wereld”. En ook een pijnlijk verstikkend “en wat heb ik de wereld wel niet aangedaan?”

En wat héb ik de wereld aangedaan! Ik weet zeker dat veel van mijn denken, spreken en doen noch mijn medemensen, noch God veel plezier heeft opgeleverd. Integendeel. En dat besef doet zo’n pijn. Het is een ruw proces waarin ik terecht ben gekomen. Wat ik Janos vertelde, is nog niet een fractie van al mijn wandaden. De geest is uit de fles. Ik moet met mijn levendige herinneringen iets doen, want ik stik er in.

Met Reinier spreek ik later af voor een begeleidingsgesprek. Hij weet hoe ik er voor sta, maar weet niet goed hoe hij mij kan helpen. Ik ervaar mijn schaamte en schuldbesef als belemmerend in mijn ontwikkeling, kerkbezoek of gang naar Nijkleaster. Zeker als het Heilig Avondmaal aan de orde is. Ik schrok me rot toen dat gepland bleek en ik dat niet wist tot ik al in de kerkbanken zat. Ik wist me geen raad. Ik kon geen kant op; het liefst was ik de kerk uitgevlucht. Ik heb gepast. Dit is iets waar ik zelf doorheen zal moeten gaan. Dat beseffen Reinier en ik beiden. Hij kan alleen faciliteren en steunen. Hij is bovendien pastor, geen psycholoog.

We spreken af elkaar bij Nijkleaster te ontmoeten waar Reinier ’s ochtends in het gebed voorgaat en de kuier begeleidt. Om aansluitend samen naar Grou te gaan, waar hij predikant is. Ik voel me klein, betrapt, schuldig. Waar ik in de Redbadtsjerke normaal op de eerste de beste plek ga zitten die vrij is, meestal in de binnenste kring van stoelen, vaak ook nog eens vooraan, schuil ik nu achter mede kuier-gangers. Reinier vertelt zijn verhaal. Dat gaat over mij? Dat gaat over mij! Ik houd het niet droog. Ik verga en verpulver van pijnlijk schuldbesef. In Grou zitten Reinier en ik later die dag samen voorin in de verder lege Sint Piter-kerk. Op twee apart gezette stoelen. Reinier zorgzaam en bezorgd, afwachtend. Ik strak als een veer. Durf ik dit? Kan ik dit? Hoe is het voor Reinier als ik het vertel? Kan hij mij daarna nog zien? Hoe belastend is dit voor iemand? Wat maak ik stuk met dit te openbaren? Welk goed doet het?

Ik aarzel lang. Steeds sta ik op de drempel, om dan weer terug te stappen. Bijna geef ik de moed op. Reinier inmiddels ook, vertelt hij me later. Schijnbaar uit het niets begin ik dan eindelijk te vertellen. Ik stik onderwijl in mijn tranen, huil aan één stuk door schuddend en schokkend, ga helemaal stuk van berouw. Mijn hoofd, mijn maag, buik, spieren, alles doet me zeer. Ik zou kunnen overgeven als ik niet moest spreken. En ik vertel…

Er gebeurt niets. Reinier blijft kalm naar me luisteren, haalt een glas water wanneer het me serieus te zwaar wordt. Het dak komt niet naar beneden. De wereld vergaat niet. Ik ga niet dood. Het is er uit. Mijn schouders schokken na en ik heb moeite om Reinier aan te kijken. Hij constateert vriendelijk rustig “Het is niet goed wat je hebt gedaan.” Wat ik beaam. Na kort rust vervolgt hij “maar ik veroordeel je niet.” Ik kalmeer. Eindelijk.

In de dagen en weken daarna leer ik bidden. Op m’n knieën leg ik mijn geleefde doelloos leven voor God neer. Onwennig en verlegen, schuldbewust, soms rillend van een diep gevoeld ontzag. Tot ik rustig word en ruimte begin te ervaren, opluchting, en God in die ruimte opnieuw ontmoet. In Zijn kalmte leun ik mijn vermoeide bestaan en ga een nieuwe fase in.

De okerrode dageraad
 schuurt langs de randen van de nacht.
 Mijn rust’loos waken ontneemt me kracht;
 ontneemt me woord en daad.
  
 Ergens in dat donk're licht
 doolt een woord voor U dichtbij.
 Een woord dat U omschrijft, èn mij,
 en ons aan elkaar verplicht.
  
 Mijn hart een rauwe last.
 Hoe kan ik anders bij wat ik voel?
 Ik glij uit bed en kniel maar neer.
  
 Ik stamel mijn stomheid ... God... Heer...
 Vader! ... Vader is wat ik bedoel.
 Vader, hou me vast. 

————————————–

Barbara de Zoete heeft in Jorwert in juni 2018 kennis gemaakt met het christendom zoals dat bij Nijkleaster beoefend wordt. Bij toeval. Haar religieuze oorsprong is het boeddhisme. Het christendom raakte haar diep en inmiddels bereidt ze zich voor op haar doop. In deze serie, waar dit stukje er één van is, neemt ze u mee in het proces dat ze doormaakt. Ze schrijft deze serie op uitnodiging van Nijkleaster. Zo leeft Barbara naar haar doop toe en kunnen mensen uit de kringen van Nijkleaster en de gemeente Westerwert-Mantgum met haar meeleven. De doop zal naar verwachting op de vroege Paasmorgen, op 21 april om 06.00 uur plaatsvinden.

(ds. Hinne Wagenaar)

VIEREN en VASTEN 2019: een bron die zacht en vrolijk stroomt. Elke donderdagavond tot Pasen ben je in de kerk van Jorwert welkom van 18:00 tot 19:30 uur. Na een korte viering eten we soep en brood. Ook bedenken we samen een goed doel om met een financiële bijdrage te steunen. De eerste keer was de collecte voor de Kledingbus Súdwest Fryslân (€150). Het is niet nodig je op te geven.
Dit jaar lezen we verhalen over water. Het zijn stuk voor stuk verhalen over ervaringen die we zelf ook kennen. Deze week (21/3) gaat het over iets alledaags dat opeens heel bijzonder wordt. We lezen hoe water in wijn verandert.

Vandaag werd de onderstaande tekst door voorganger Sytze Ypma heel langzaam gelezen en gebeden tijdens het ochtendgebed van de kleaster-morgen. Heel gepast bij deze dag, nu we stilstaan bij de omslag van het seizoen (biddag voor gewas en arbeid). Heel gepast bij het weer van vandaag, woensdag 13 maart 2019: harde wind en stromende regen!

Van de zon leren te verwarmen,
van de wolken leren licht te zweven,
van de wind leren een zetje te geven,
Van de vogels leren hoogte te winnen,
van de bomen leren standvastig te zijn.
 
Van de bloemen het stralen leren,
van de stenen het stilliggen leren,
van de struiken in de lente vernieuwing leren,
van de bladeren in de herfst laten vallen leren,
van de stroom de hartstocht leren.
 
Van de regen leren zich uit te laten stromen,
van de aarde leren moederlijk te zijn,
van de maan leren zichzelf te veranderen,
van de sterren leren een van de velen te zijn,
van de seizoenen leren,
dat het leven steeds opnieuw begint.
 
Ute Latendorf
Uit: Peter Müller, De weg van mijn verlangen. Een spirituele pelgrimsgids (Baarn: Forte /Averbode, 2011), 75.
 

Op vrijdag 8 maart stonden de onderstaande artikelen prominent in het Friesch Dagblad. U kunt deze hier lezen in PDF formaat. Op zaterdag 9 maart volgde de Leeuwarder Courant met een mooi artikel, maar met een krantenkop die de lading niet dekt. Hieronder leest u een nadere beschouwing op de Nijkleaster ontwikkelingen door onze pionier ds. Hinne Wagenaar.

Aan allen die meeleven met Nijkleaster! Bêste minsken van bestuur, kerkenraad en gemeente Westerwert-Mantgum, kleasterried, kleasterlingen, kleasterkrachten, vrijwilligers, bezoekers, landelijke Protestantse Kerk in Nederland en de classis Fryslân, en allen die ons volgen via website en social media.

We hadden ons het begin van de 40-dagentijd iets rustiger voorgesteld. Juist in deze eerste week van bezinning gaan de ontwikkelingen van Nijkleaster razendsnel. Vandaag, vrijdag 8 maart 2019, komt het Friesch Dagblad met een voorpagina volledig gewijd aan Nijkleaster. Met als kop: ‘Nijkleaster kan gefaseerd gaan bouwen’. Op de website van het FD staat zelfs: ‘Het is definitief: bij Hilaard komt protestants klooster.’ De stukken in de krant voegen we als bijlage bij. Wij zijn heel blij dat we ons stapsgewijs verder ontwikkelen richting onze droom.

Maar tegelijk voelen we bij Nijkleaster ook de behoefte om enige nuancering aan te brengen. Dat is via de pers wat lastig, die brengen immers nieuws. Maar in onze eigen publiciteit moet dat wel. Kort gezegd, wij hebben met Nijkleaster en alle betrokkenen belangrijke stappen gezet. Van onze kant zijn we een heel eind op weg. Maar tegelijk zijn we nog wel afhankelijk van de doorgaande fondsenwerving en de wettelijke procedures waartegen nog bezwaren kunnen worden ingebracht.

Achtergrond bij de ontwikkelingen

De plannen van Nijkleaster aangaande Westerhûs zijn gepresenteerd in het najaar van 2017. Een jaar later moesten we constateren dat er nog onvoldoende vaart zat in de fondsenwerving. Er waren veel contacten en kansen, maar het werd nog niet concreet. Dat heeft in de herfst van 2018 de nodige spanning veroorzaakt binnen Nijkleaster: ‘Gaat ons dit wel lukken?’ De kerkenraad van Westerwert-Mantgum, die inhoudelijk en financieel helemaal betrokken is, vroeg aan het bestuur van Nijkleaster om toch nog eens te kijken naar de mogelijkheid van een fasering: ‘Is het mogelijk om kleiner te beginnen en later door te groeien naar het volledige plan?’ Vanaf december is er hard gewerkt aan de plannen voor een fasering. Samen met alle geledingen (incl. financiële adviseur en architect) zijn we gekomen tot een gefaseerd plan. Dat doet aan de ene kant wel pijn, omdat we dan in de eerste fase kleiner en kwetsbaar moeten beginnen. Maar het geeft ook veel lucht omdat we niet alles in een keer hoeven te doen maar in stappen kunnen groeien richting de eindfase.

Alle ontwikkelingen lijken zich nu in één week samen te ballen. Op maandag 4 maart kwamen de besturen van Nijkleaster en kerkelijke gemeente samen om positief te besluiten over dit gefaseerde plan. Op woensdag kwamen vertegenwoordigers van het dienstencentrum van de Landelijke PKN samen met de vertegenwoordigers van de Classis Fryslân. Wij hebben ons verhaal nog een keer gepresenteerd. Later op de avond hoorden we dat zowel de landelijke kerk als de classis Fryslân €100.000 gaan bijdragen voor het plan Westerhûs. Dat is voor ons van groot financieel belang. Maar het vertrouwen is nog veel belangrijker! Daar worden we stil van. Bovendien hebben diverse kerkelijke gemeenten uit Fryslân besloten om het project Westerhûs op hun eigen wijze en naar de eigen financiële mogelijkheden te steunen. Ook deze week zijn we een paar keer op pad geweest om ons verhaal te vertellen bij kerkenraden van gemeenten. Gerko Last, onze fondsenwerver, en Henk Kroes, onze voorzitter, zijn ‘goud’ waard!

Het Friesch Dagblad kreeg deze week ook lucht van de ontwikkelingen en plaatste vandaag drie stukken in de krant. Dat is geweldig! Maar nu lijkt het wel heel definitief. Dat is niet het geval. De fondsenwerving gaat door. Eerst om deze fase rond te krijgen en vervolgens voor de tweede fase. En het vergunningstraject kan nog vertraging opleveren. Maar met een beetje geluk en zegen kan er dit jaar een begin gemaakt worden met de sanering van gebouw en terrein. De bouwcommissie van Nijkleaster-Westerhûs heeft voor de komende weken al reeds diverse bijeenkomsten gepland.

Tenslotte: dank!

Wij willen onze grote dankbaarheid uitdrukken aan alle mensen die op zo hartverwarmende wijze ons nieuwe kloosterproject steunen. De (vaste) gasten en vele bezoekers die zoveel warme feedback geven. De vele en diverse vrijwilligers die hun tijd, energie en positiviteit geven. De bestuurders van zowel Nijkleaster als gemeente Westerwert-Mantgum die meebewegen op deze meanderende en pionierende weg. De kerkelijke gemeenten in Fryslân die met Westerhûs meedoen en hun geld beschikbaar stellen (en al die gemeenten die het nog overwegen). En niet te vergeten is onze dankbaarheid groot richting de landelijke Protestantse Kerk die ons vanaf den beginne door dik en dun heeft gesteund. En nu de nieuwe classis Fryslân evenzeer. Het maakt ons stil, bescheiden en nederig.

En zo is het begin van de 40-dagentijd voor ons verre van rustig. We lazen afgelopen woensdag (as-woensdag) tijdens onze vaste kleaster-ochtend het gedeelte over de beproevingen van Jezus in de woestijn (Lucas 4, 1-13). En ‘s middags bij de opening van de vergadering van de kleaster-ried lazen wij daarbij enkele woorden uit een preek van Henri Nouwen waarin hij het verband legt tussen de doop van Jezus, die voorafgaat aan de beproevingen in de woestijn, en de manier waarop Jezus reageert op die beproevingen. Dat delen wij hier graag:

De kern van mijn geloof bestaat uit de overtuiging dat u en ik, dat wij allemaal de geliefde zonen en dochters van God zijn. Een van de enorme taken die we hebben, is dat te beseffen en vervolgens een leven te leiden dat uitgaat van die kennis. Dat is niet zo eenvoudig… Vaak beantwoorden wij de vraag naar ‘Wie ik ben’ met ‘Ik ben wat ik doe’, ‘Ik ben wat anderen over me zeggen’ en ‘Ik ben wat ik heb’… Wat ik u wil zeggen, is dat deze voorstelling van zaken verkeerd is. Dat is niet wie u bent en dat is niet wie ik ben. De duivel zegt tegen Jezus in de woestijn: Verander deze stenen in brood. Laat zien dat u iets kunt. Spring van de tempel en laat mensen u opvangen, zodat ze goed over u spreken. Kniel voor me neer, dan geef ik u veel bezittingen. Dan bent u geliefd, want u doet iets, mensen praten goed over u en u hebt iets – en iedereen zal van u houden. Maar Jezus zei: dat is gelogen. Dat is de grootste leugen die er is, waardoor mensen relaties aangaan die tot geweld en verwoesting leiden. Jezus zei: Ik weet wie ik ben. Voordat de Geest mij naar de woestijn leidde om verzocht te worden, daalde de Geest Gods neer en zei: Jij bent mij geliefde zoon, in jou vind ik vreugde. (Do bist myn soan, myn ynleave jonge. Ik bin sa wiis mei dy). Dát is wie u bent. Dát is wie ik ook ben. Er is één ding dat ik u in elk geval duidelijk wil maken: wat voor Jezus geldt, geldt ook voor u! (Henri Nouwen, Wie ben ik? Adveniat/Halewijn, 2018-2019).

Mei in hertlike groetnis út namme fan Nijkleaster

ds. Hinne Wagenaar (pionier-dominee voor Nijkleaster)

Thomas Merton (1915-1968) was een van de bekende religieuzen uit de 20e eeuw. Hij combineerde een contemplatieve levensstijl (van stilte en gebed) met een hartstochtelijke inzet voor vrede en gerechtigheid.

Tijdens de kleaster-dag op zaterdag 16 maart zal Hinne Wagenaar ons inleiden in het leven en denken van Merton. Merton begon als ‘gewone’ kloosterling. Maar in de loop van zijn leven zocht hij steeds meer afzondering. Uiteindelijk leefde hij alleen in een kluis op het kloosterterrein.

Hinne Wagenaar, pionier van Nijkleaster, voelt zich verbonden met Thomas Merton en deelt zijn kennis en kunde op deze dag. Maar het gaat natuurlijk ook om de vraag hoe de deelnemers zich verhouden tot de levensvragen van Merton.

Aanmelden

Strijd

Onrustig schuifel ik heen en weer in de stoel. Mijn been doet zeer van de wandeling hiernaartoe. Ik ken hier niemand. Mensen bekijken me. Ik voel me opgelaten. Wat doe ik hier?

Dat kruis aan de muur. Tjongejonge, het kon zeker niet groter. Metaal met TL-licht er achter. Niet helemaal mijn idee van… van wat? Van… Wacht, ze beginnen. O help, ik moet gaan staan. Waar is m’n kruk. Oké. Fijn pianospel! We zingen. Ik kan vanuit deze hoek, links achterin de kerk, de tekst van de beamer-projectie niet lezen. Of misschien net. Ik doe m’n best. Nee, nog niet zitten. Er moet eerst nog wat gezegd worden.

Met aandacht en vol verwondering volg ik wat er gebeurt in De Schutse, de kerk in Appelscha, mijn woonplaats. Het gaat snel en de mensen zijn duidelijk gewend aan wat er allemaal gebeurt. Ik voel me wat opgelaten. Ik sta te laat, ook door mijn gekwetste been, en zit niet snel genoeg weer. Ik krijg onverwacht pepermunt van mijn buurvrouw. De predikant vertelt. Mooi! Collecte? Chips, ik heb geen cent op zak. En dan bidden we samen.

En daar zijn de tranen. Weer. Wat dan? Wat is er toch met me aan de hand? Ik breek echt en kan niet stil huilen. “Wat doe ik hier dan ook!” denk ik bozig. De buurvrouw van de pepermunt heeft ook papieren zakdoekjes in haar tas en reikt me er één aan. Dankbaar neem ik hem en druk hem tegen mijn gezicht. Onstopbaar huil ik. Ik voel geen verdriet. Ik voel geen angst of boosheid. Ik ben ongelofelijk diep geraakt door… Door wat dan? “Hé, herpak jezelf eens!” maan ik mezelf, maar er is geen houden aan. Iemand slaat haar arm om mij heen. Dat versterkt mijn huilbui alleen maar. Ik voel me helemaal openen en ik stort leeg.

De dienst is klaar. Ik zie een tweede deur de kerkzaal uit en sluip achterlangs en glip langs de mensen richting de glazen deuren naar buiten. Maar dat gaat niet onopgemerkt. Iemand tikt vanaf achteren op m’n schouder. Ik draai om en kijk recht in het licht verontruste en belangstellende gezicht van de predikant. “Hoe gaat het met u?” vraagt hij me. Mijn kop valt neer als ik antwoord “Dat weet ik niet.” De predikant houdt oogcontact door zowat onder me door te buigen, en hij vraagt “Wilt u praten? Heeft u behoefte aan een gesprek?” Dat weet ik eigenlijk ook niet. En ik mompel iets als “Nee, niet nodig. Bewaar uw aandacht maar voor uw gemeente.” En ik maak me uit de voeten. Mijn kruk tikt versneld op de stoeptegels. “Ik kan het niet alleen!” galmt het in mijn achterhoofd. De open, helpende hand schemert vanuit mijn herinnering op mijn netvlies, wanneer ik mijn ogen sluit. Waarom sla ik dan elke aangeboden hulp steeds weer af. Ik kan dit echt niet alleen. Al begrijp ik steeds minder van wat ‘dit’ is.

Thuis zoek ik een email-adres op van de predikant die mij vanmorgen op mijn schouder tikte. Ds. Janos Schellevis blijkt hij te zijn. Ik schrijf een berichtje. Aarzel. En stuur dan niet. Nog niet.

Tot dit moment had ik intensief contact via mail en WhatsApp met de beide predikanten die ik bij Nijkleaster in Jorwert had leren kennen. Zo intensief dat ik zelf ervoer dat het eigenlijk te gek was, maar ik kon me niet stil houden. Ik had een enorme, explosief onrustige honger naar kennis en inzicht en ervoer tegelijk een diepe angst in mijn manische activiteiten precies dat kwijt te raken wat ik als bijzonder waardevol was gaan ervaren: een religieuze bedding die mij vrij liet om mijzelf te zijn en mijzelf ten volle te ontwikkelen. Tegelijk had ik moeite gekregen om in mijn eigen traditie, als zen-boeddhistische non, actief verder te gaan waar ik gebleven was voor ik mijn been verbrijzelde. Voor ik in Jorwert kwam. Aarzelend en vol ongeloof moest ik mijzelf namelijk toegeven dat ik tot een Godsgeloof was gekomen. Ik, deze volhardende agnost? Hoe dan?

Ik kan dat er beslist niet bij gebruiken. Ik ben in training in een zenklooster en mijn hoop en verwachting is dat ik uiteindelijk leraar wordt, priester wellicht. Mijn eigen schooltje opricht, een tempeltje eventueel, en daar mijn toekomst mee vul. Dat is waar ik de afgelopen acht jaar aan gewerkt hebt. Dat, en mijn grootste drijfveer: de hoop op Verlichting. Wat moet ik dan met een Godsgeloof? Weet je wel hoe onhandig dat is in het boeddhisme?

Plots wil ik er niets meer van weten. Dat hele Nijkleaster, God, die predikanten, scheer je weg. Ik kan dit niet gebruiken in mijn leven. Je haalt te veel overhoop. Mijn toekomst gaat er aan als dit zo doorgaat. Ik scheer mijn hoofdhaar weer af tot op de huid en trek mijn monnikspakje aan tijdens de periode van de zomertraining in mijn klooster, al kan ik daar door mijn been nauwelijks komen of aan de programma’s meedoen.

Ik kan wel in Jorwert komen, waar ik dan ook regelmatig naartoe ga. Toch naar toe ga.

Op de bodem van mijn hart,
 een Gedaante in diepzwart
 gehuld, verborgen gelaat.
 De armen slap langs het lichaam.
  
 Ze kijkt op met gesloten ogen te groot 
 voor Haar gezicht vol van leven en van dood,
 als Ze mij aanvliegt en diep voelen laat
 hoe het is zonder rang, zonder naam.
  
 Vleugels kristal, zuiver en scherp,
 rinkelend over mijn hoofd geschoren,
 dwingen mij neer; ik laat los; Ze gaat heen,
  
 nu ik zelf mijn zelf verwerp
 en zo stilletjes word herboren
 vanuit het duister schoon sereen.
  
 Opstaand wanneer het zegenend Licht
 de ogen opent in mijn gezicht. 

————————————–

Barbara de Zoete heeft in Jorwert in juni 2018 kennis gemaakt met het christendom zoals dat bij Nijkleaster beoefend wordt. Bij toeval. Haar religieuze oorsprong is het boeddhisme. Het christendom raakte haar diep en inmiddels bereidt ze zich voor op haar doop. In deze serie, waar dit stukje er één van is, neemt ze u mee in het proces dat ze doormaakt. Ze schrijft deze serie op uitnodiging van Nijkleaster. Zo leeft Barbara naar haar doop toe en kunnen mensen uit de kringen van Nijkleaster en de gemeente Westerwert-Mantgum met haar meeleven. De doop zal naar verwachting op de vroege Paasmorgen, op 21 april om 06.00 uur plaatsvinden. (ds. Hinne Wagenaar)

Dit was een van de boodschappen van Dom Bernardus tijdens de Nijkleaster-sneon van 16 februari 2019. Samen met broeder Mozes was hij te gast bij Nijkleaster. Sinds een aantal jaren onderhouden de broeders van abdij Koningshoeven met Nijkleaster een hartelijke relatie. In januari was een groep van Nijkleaster nog te gast op Koningshoeven. Bij Nijkleaster was uitgezien naar deze dag, maar het bleek dat de broeders van Koningshoeven evenzeer hadden uitgekeken naar een persoonlijk bezoek aan Nijkleaster in Jorwert. Het werd een hartelijke dag met ochtendgebed, lezing van Dom Bernardus, kleaster-miel in het café, kleaster-kuier naar boerderij het Westerhûs, een vragenronde en tenslotte een afsluitend gebedsmoment.

Het ochtendgebed had als lezing Lucas 5: 1-11, het verhaal van de twee boten en de vissers Simon, Jakobus en Johannes die Jezus volgden. Vraag:vissen we de mensen uit het water met een hengel?Dan moet je er aantrekkelijk aas aan hangen want anders bijten de vissen niet. Redden we mensen uit het water? Ja, maar niet als zending of om het vergroten van ons eigen netwerk. Het water staat mensen soms tot de lippen. Onze diaconale taak is het ‘redden’ van hen die dreigen te verdrinken. De spirituele opdracht is de diepte van het meer van Gennesaret te peilen. Jezus zegt in vers 4: “Ga naar diep water en gooi jullie netten uit om vis te vangen.”

Twee boten
Dom Bernardus gebruikte de twee boten in deze Bijbellezing als een metafoor: de katholieke kloostertraditie als een oude boot en de protestantse pioniersplek als een nieuwe boot. De vissers in de boten wenken elkaar om te helpen bij het bergen van grote visvangst. Zij hebben elkaar nodig om het werk te doen. De kloostertraditie is geen doel op zichzelf, maar een middel om iets over te dragen; zo’n middel kan niet eeuwig hetzelfde blijven. Mensen en tijden veranderen en de vormen van overdracht, de spiritualiteit en de rituelen veranderen mee. De traditie van het kloosterleven kent een paar kernbegrippen. Een klooster schept en biedt ruimte om God te ontmoeten en onszelf te verdiepen in de ontmoeting met God en de mensen. We bouwen een klooster in een vierkant om elkaar te kunnen ontmoeten. Een klooster probeert een samenleving te zijn waar ruimte is voor ontmoeting met God, de ontmoeting met anderen en de ontmoeting met jezelf. Immers: uiteindelijk staat ieder mens alleen – als een monnik – voor God. Als monnik, als gast krijg ik ruimte – plaats en tijd – voor wie ik zelf ben. Dit is mooi verwoord in Psalm 4: “Geef mij ruimte, wees genadig, hoor mijn gebed.”

Zoek God en leef! Bij zijn aantreden als abt van het klooster Koningshoeven in 2005 heeft Dom Bernardus als zijn motto gekozen: “Zoek God en leef!” (Amos 5). De zin staat in de Bijbel zonder uitroepteken. Dat is zijn persoonlijke toevoeging! Hij werd als jongste monnik tóch door de anderen monniken tot abt gekozen. Zij wilden bewust werken aan een nieuw evenwicht tussen traditie en toekomst, opnieuw de spiritualiteit doordenken en samen bespreken waartoe zij een kloostergemeenschap vormen. De kernwoorden van het klooster Koningshoeven zijn: ‘Een leven in stilte, soberheid en solidariteit’. Broeder Bernardus heeft over alle drie onderdelen iets gezegd. ‘Stilte is geen doel op zichzelf. Maar om bij de diepte van het leven te komen, om een gelukkig mens te worden, een gelukkig christen, een gelukkige monnik heb je stilte nodig. In stilte zit alles: geluk en verdriet; armoede en rijkdom. God zoek je niet alleen in het gebed, maar ook in de gehoorzaamheid, het luisteren naar de anderen én in het verrichten van de eenvoudige taken in het dagelijkse leven. Soberheid komt tot uitdrukking in eten, kleding, bouw en inrichting en ook in de liturgie. In soberheid houd je ruimte over om te genieten van het weinige dat er wel is.

Solidariteit Solidariteit blijkt uit de manier van samenleven. In een klooster is iedereen gelijk, er is geen onderscheid. Mensen kunnen in een klooster ook een nieuwe kans krijgen. Paulus brengt het zo onder woorden in Kol. 3: 11 (BGT): Jullie zijn nu nieuwe mensen. En nieuwe mensen zijn niet langer Joden of niet-Joden. Ze zijn ook niet langer slaven of vrije mensen. Ze zijn christenen! Christus is in jullie allemaal aanwezig, daarom zijn de verschillen nu niet belangrijk meer. Solidariteit wordt in het klooster Koningshoeven beoefend in het duurzaam omgaan met de middelen en grondstoffen, bijvoorbeeld voor het bierbrouwen. De activiteit van het bierbrouwen is oorspronkelijk opgezet om de werklozen in de omgeving van Tilburg een middel tot bestaan te bieden. De manier van brouwen geldt als zeer duurzaam en het trappistenbier wordt geroemd als een zuivere biersoort. Solidariteit wordt in de kloostertradities sinds de regel van Benedictus (6 eeuw) beoefend in de gastvrijheid. Vóór de tijd van Benedictus waren de dikke muren van het klooster gebouwd om mensen buiten te sluiten. De lelijkste monnik fungeerde als poortwachter en riep tegen iedere bezoeker: ‘Ga weg, jij satan!’ Maar Benedictus plaatste de regel van de gastvrijheid in het midden van zijn regel: “In iedere gast kun je Christus zelf ontmoeten.” Je moet de gasten dan ook begroeten met: “Deo Gratias!”

Geschiedenis De orde van de Trappisten komt voort uit de orde van de Cisterciënzers, gesticht in de 11e eeuw in Cîteaux in de buurt van Taizé. In de 17e eeuw is een groep van hen om het theologisch gekrakeel van die tijd te ontvluchten vertrokken naar het Normandische dorp La Trappe. Daar is het stilte-regime ingevoerd, bedoeld om niet terug te vallen in het theologische gekissebis. In de 19e eeuw zijn de contemplatieve kloosters in Frankrijk verboden, omdat zij “nutteloos” waren voor de maatschappij. Zo zijn de Trappisten in Nederland terecht gekomen. (met dank aan Alex Riemersma en Sietske Visser)

Ticket to Jorwert

Het krampt wat rond mijn maag. In mijn maag. Ochtendmisselijkheid. In volle verwachting van wat komen gaat. Opgetogen en gespannen. Er klaar voor en ook helemaal nog niet. Vol overtuiging en twijfel tegelijk. Een gesprek met ds. Hinne Wagenaar en ds. Reinier Nummerdor over mijn voorgenomen doop. Man! Ik had niet verwacht daar nou zó zenuwachtig voor te gaan zijn. Maar het is als vijfendertig jaar geleden, alsof ik bij de rector op bureau wordt verwacht, ongewis van wat me te wachten staat… Natuurlijk mag ik beginnen te spreken. Tja. Waarover dan? Wat moet ik zeggen? Vertellen? Vragen? Ik wist zeker wat ik wilde, en nu val ik stom. Tot ik begin bij het begin en het verhaal zichzelf vertelt.

In mei en juni 2018 lag ik zo’n kleine acht weken in het woonzorgcentrum Nij Dekema in Weidum. Om de hoek bij Jorwerd. Een verbrijzeld been hield me in het begin in bed en later in een rolstoel. Jorwerd. Van dat boek. Wie was dat ook weer… Oh ja! Hoe God verdween uit Jorwerd. Geert Mak. Dat was het. Ik wist het weer. Hé! Nu ik zo dichtbij was, wilde ik dat kerkje wel eens zien. Ik houd van oude kerkjes, waar ook. En deze was door dat boek een beetje bijzonder.

Inmiddels kon ik van mijn kamer bij de koffie in de eetzaal zijn. Te midden van heerlijke, eerlijke mensen, de meesten geweldig oud al. “Geen wonder dat er geen pensioen overblijft, als jullie zo oud worden!” riep ik eens uit, tot hilariteit van de negentig-plussers die even daarvoor in leeftijd tegen elkaar op aan het bieden waren. Tijdens één van die koffiemomenten fluisterde plots een verheugd “De dominee!” rond. “Daar is de dominee”. De mensen keken verwachtingsvol op en verlangden duidelijk naar de aandacht van de man die joviaal glimlachend en zonnig binnenliep. Hij schoof bij de mannentafel aan. Het enige dat ik dacht “A, daar is mijn ticket to Jorwerd.”

De verveling sloeg zó toe in die hete weken dat ik nauwelijks het gebouw kon verlaten. De geur van gebruikte luiers en soep hing de hele dag om mij heen. Ik werd soms vol geraakt door het rauwe en diepe verdriet van de mensen die in het verpleeghuis woonden. Ik wilde er echt wel een dagje tussenuit. Dus raapte ik mijn moed bij elkaar en sprak tegen het einde van de koffietijd de dominee aan. Een uitnodiging om kennis te maken. Even later spraken we elkaar. “Hinne Wagenaar” stelde hij zich voor. Hij sprak over Jorwert en ik over Jorwerd. Hij nauwelijks over het christendom en ik voluit over het boeddhisme, mijn religieuze bedding – op dat moment al zo’n vijftien jaar. Hij over Nijkleaster en ik kon dat niet uitspreken. En we maakten een afspraak dat hij me mee zou nemen “maar wel als er iets te doen is. Woensdag doen?” stelde hij voor. Leek mij een goed idee.

Die woensdag, 6 juni 2018, duwde Hinne de rolstoel door het grint op het pad rond de kerk in Jorwert. En rechtsaf naar de zijdeur om naar binnen te gaan. Maar niet eerder dan nadat ik werd voorgesteld aan de predikant die bij de deur stond, Reinier Nummerdor. Hinne liet zich ontvallen dat ik een zen-boeddhistische non was en voor ik het wist werd ik door Reinier omhelst “Zuster!” zei hij. Hij bleek intiem bekend met het boeddhisme, specifiek zen, bleek later. Ik was wat overrompeld, maar liet het gebeuren. Mijn aandacht ging eerlijk gezegd meer uit naar het kerkje. Wat een prachtig, schattig ding! Oud! Dat kon ik zo wel zien. De begraafplaats er omheen volop in gebruik. Midden in een fraai dorpje.

Hinne duwde me naar binnen, heerlijk koel daar, en plaatste mij met rolstoel en al in aansluiting op de halve cirkel van stoelen om een altaar. Van waarachter Reinier even later het ochtendgebed leidde.

Zang, tekst, zang, nog iets, en toen stilte. Wow. Die raakte me diep. Het gezongen Onze Vader – in het Fries even later (“Zing maar gewoon mee”, zei Reinier; “jaja, ‘tuurlijk”) raakte me weer heel diep. Ik huilde stil en kort. “Wat is er met me aan de hand?” dacht ik. Ik hunkerde wellicht naar een religieus samenzijn, al maanden zonder mijn kloostergenoten om mij heen. Dat was het vast, stelde ik mijzelf verwonderd gerust. Maar ik bleef onrustig.

————————————–

Barbara de Zoete heeft in Jorwert in juni 2018 kennis gemaakt met het christendom zoals dat bij Nijkleaster beoefend wordt. Bij toeval. Haar religieuze oorsprong is het boeddhisme. Het christendom raakte haar diep en inmiddels bereidt ze zich voor op haar doop. In deze serie, waar dit stukje er één van is, neemt ze u mee in het proces dat ze doormaakt. Ze schrijft deze serie op uitnodiging van Nijkleaster. Zo leeft Barbara naar haar doop toe en kunnen mensen uit de kringen van Nijkleaster en de gemeente Westerwert-Mantgum met haar meeleven. De doop zal naar verwachting op de vroege Paasmorgen, op 21 april om 06.00 uur plaatsvinden. (ds. Hinne Wagenaar)

Ook komende zomer gaat Nijkleaster wandelen in de bergen van Oostenrijk. Veel meer daarover kun je hier lezen.

Ben je nieuwsgierig? Op vrijdagavond 18 januari is er om 19:30 uur een informatieavond in de kerk van Jorwert.

Aanmelden voor de informatieavond kan via bergwandelen@nijkleaster.nl.

Nu ik dit schrijf staan we op de drempel van het nieuwe jaar. Het noopt ons terug te kijken op 2018 en ons te bezinnen op de nabije toekomst. Wij kijken met grote dankbaarheid terug op het afgelopen jaar van Nijkleaster (en op de afgelopen jaren!) Maar tegelijk loopt de huidige fase van pionieren dit jaar af (2012-2019). We hebben ambitieuze plannen gemaakt voor de komende periode (2019-2026). Hoewel we altijd vol geloof en vertrouwen zijn, dringt zich een gevoel van urgentie op. We zijn ver gevorderd, maar wanneer we de komende maanden geen financiële support vanuit de kerken ontvangen, dan kunnen we de huidige plannen niet uitvoeren. Dan zullen we pas op de plaats moeten maken. Spannende tijden dus!

Hoe geweldig is het dan om regelmatig steun te ontvangen vanuit de samenleving. Dat gebeurt op de gekste momenten: tijdens een begrafenis, op straat, via brieven en berichten. De steun die we ontvingen in de Kerstnacht was wel heel bijzonder. Op kerstochtend keek ik gewoontegetrouw in onze brievenbus, we krijgen rond de kerstdagen immers veel goede wensen in de bus. Ik haalde die ochtend twee kerstkaarten uit de bus. Een daarvan was dik en stevig, maar ik nam de tijd niet om die te openen. Het was immers kerstmorgen! Veel later die dag, na de kerstviering en een huis vol gasten, kwam ik de envelop weer tegen. Er stond enkel op: Nijkleaster. Niets vermoedend stond ik plotseling met zestig biljetten van €50 in mijn handen. Zonder kaartje of afzender.

We hebben het geld in grote dankbaarheid ontvangen en het is intussen naar de bank gebracht. Veel meer dan de financiële steun gaat hier voor ons om een belangrijk signaal. We weten dat veel mensen ons steunen met daden en gebeden, met geld en inzet. Dat doet ons erg goed. En we bedanken onze anonieme gever, samen met alle anderen die ons een warm hart toedragen, bijzonder! Het geeft ons de moed om verder te gaan en het vertrouwen te behouden dat we onze missie verder kunnen en moeten uitwerken: om een modern klooster te bouwen van stilte en bezinning. Een oefenplaats voor gastvrijheid en mienskip.

Lok en seine foar 2019! ds. Hinne Wagenaar